Honderden jongvolwassenen en vrouwen jaarlijks achtergelaten in buitenland: ‘Dit is geen incident, maar structureel geweld’

Het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA) bestaat dit jaar tien jaar. Uit cijfers van het LKHA en Veilig Thuis blijkt dat het probleem van achterlating en huwelijksdwang nog altijd urgent is. Jaarlijks worden naar schatting honderden vrouwen, jongvolwassenen en kinderen tegen hun wil in het buitenland achtergelaten. ‘De impact is enorm en hulp komt soms laat,’ zegt Diny Flierman, manager van het LKHA. ‘Achterlating is geen incident, maar een hardnekkig maatschappelijk probleem dat vraagt om structurele aandacht in politiek, beleid en samenleving.’

Achterlating gebeurt meestal tijdens vakanties of familiebezoeken. Slachtoffers – zonder paspoort of geld – worden geïsoleerd, onder druk gezet of gedwongen tot een huwelijk. De motieven lopen uiteen: soms willen familieleden controle uitoefenen over gedrag, relaties of seksualiteit. In andere gevallen gaat het om huwelijksdwang, ‘heropvoeding’ of uitsluiting vanwege autonomie, geloof of een relatie. Achterlating betekent een abrupte breuk met het leven in Nederland en geldt als een ernstige vorm van huiselijk geweld.

Cijfers 2024

Volgens schattingen worden jaarlijks zo’n 900 jongeren – vooral meisjes, maar ook jongens en genderdiverse personen – gedwongen tot een huwelijk, in Nederland of daarbuiten. Meer dan 800 kinderen, jongvolwassenen en vrouwen worden elk jaar achtergelaten in het buitenland, soms met hun kinderen.

In 2024 kreeg het LKHA 68 meldingen:

58 over achterlating
7 over huwelijksdwang in combinatie met achterlating
3 over een gedwongen huwelijk in het buitenland

Bij Veilig Thuis-organisaties in Nederland kwamen 205 meldingen van huwelijksdwang en 265 meldingen van achterlating binnen. De werkelijke aantallen liggen waarschijnlijk hoger, omdat niet alle gevallen worden gemeld of herkend.