Het ging om een jong meisje dat vanuit Nederland naar Egypte werd gestuurd. Aan de buitenkant leek alles goed geregeld: ze mocht haar school afmaken, ze zou bij haar moeder wonen. Maar achter die façade leefde ze als een gevangene.
Niet Mijn Keuze
De tentoonstelling geeft een stem aan wat vaak verborgen blijft. Aan de angst, de onmacht, maar ook aan de veerkracht. De gezichten blijven anoniem, maar de verhalen zijn echt. Het geeft ruimte aan verdriet, aan kracht, aan twijfel, aan doorzetten. Het delen van verhalen leidt tot erkenning, herkenning en verandering. Zodat we leren luisteren, vragen stellen, doorvragen. En zodat niemand ooit nog hoeft te verdwijnen in stilte.
Het was een situatie die mijn leven voorgoed veranderde. Ik voelde me kapot, maar ik móést blijven doorgaan. Niet omdat ik hoop had, maar omdat ik geen keus had. Ik ben geestelijk vijf keer doodgegaan, maar ik ben er nog steeds. En daarom weet ik dat ik sterk ben.
Ze reisde af naar het thuisland. Samen met haar man en hun twee kinderen. Alles leek zoals altijd: een familievakantie. Even weg van alles. Maar toen ze eenmaal bij zijn familie aankwamen, veranderde hij.
‘Als ik ooit een eigen huis zou hebben, dan zou ik eindelijk een plek hebben waar ik veilig ben. Waar niemand me nog weg kan sturen…’ Dat dacht ik, toen ik zestien was en ineens nergens meer terecht kon.
Ik begeleidde een broer en zus, twee kinderen die door hun moeder in hun thuisland waren achtergelaten. De situatie van moeder was hopeloos. Ze stond er alleen voor, zonder steun, zonder netwerk, en in haar wanhoop besloot ze haar oudste kinderen naar verre familie te sturen.
Het was alsof ik twee levens leefde, eentje waarin ik dingen mocht ontdekken, een beetje vrijheid had. En eentje waarin alles al voor mij was uitgestippeld. Waar ik niks te zeggen had. En geen stem had.
Het ging om twee kinderen: een jongen die net achttien was geworden, en zijn zus van vijftien. Ze waren zogenaamd op familiebezoek gestuurd, maar hun moeder had andere plannen.
Ik groeide op in een gezin waar meisjes niet alleen dochters zijn, maar ook de eer van de familie vertegenwoordigen. Bij ons moest je maagd blijven tot het huwelijk. Vooral volgens mijn ouders.
Ik herinner het me nog goed: de stem aan de andere kant van de lijn was nerveus. “Mijn vriend zit vast in Afrika. Zijn ouders mogen nergens achter komen. Kunnen jullie helpen?”
Mijn moeder en zus zaten verstopt in een klein kamertje. Ik werd geroepen om thee te brengen. Dat was mijn moment. Mijn kans om even naar hem te kijken. En dan moest ik zeggen: ja of nee. Maar eigenlijk… had ik natuurlijk nooit echt een keuze.
Over de tentoonstelling
Wat als je geen keuze hebt over je eigen leven?
Niet Mijn Keuze vertelt het verhaal over huwelijksdwang en achterlating in het buitenland met tien indringende portretten. Vijf mensen die dit zelf hebben meegemaakt. Vijf hulpverleners die hen hielpen hun stem terug te vinden.
In Niet Mijn Keuze staan persoonlijke verhalen centraal over huwelijksdwang en achterlating, onderwerpen die dichterbij zijn dan je denkt. Tien moedige verhalen. Verhalen van pijn, verlies, strijd, maar ook van kracht, hoop en verbinding.
Slachtoffers worden gedwongen te trouwen of tegen hun wil achtergelaten in het buitenland, vaak zonder paspoort of toegang tot hulp. Deze ervaringen raken mensen van alle leeftijden, achtergronden en genderidentiteiten.
En sommige mensen stonden aan de andere kant: als hulpverlener, luisterend, regelend, vol spanning wachtend op contact. Je staat er namelijk niet alleen voor, nooit!
Hulp nodig?
Jaarlijks lopen honderden mensen risico te moeten trouwen of te worden achtergelaten in het buitenland. Ben of ken je iemand die hiermee te maken heeft? Neem (anoniem) contact op:
· 070 3454319
· LKHA@veiligthuishaaglanden.nl
· huwelijksdwangenachterlating.nl
Samenwerking
Niet Mijn Keuze is een samenwerking tussen het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA), Ernst Coppejans en stichting Open Mind, ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van het LKHA. Sinds 2015 ondersteunt het LKHA slachtoffers, naasten en professionals. Het LKHA biedt advies, hulp en training, en zet zich in voor bewustwording en preventie.
Het artistieke concept, de verhalen, fotografie en vormgeving zijn verzorgd door Ernst Coppejans, styling door Richard Schreefel, productie en presentatie door stichting Open Mind.
Speciale dank aan alle betrokkenen, in het bijzonder de geportretteerden die durfden te spreken, en Fier.
Door verhalen te delen, doorbreken we de stilte. Zodat niemand ooit nog onzichtbaar hoeft te zijn.
#NietMijnKeuze
